Asi Sürücü Kursu

TRAFİK ÇEVRE BİLGİSİ

TRAFİK : Yayaların ve araçların karayolları üzerindeki hal ve hareketleridir.
KARAYOLU (YOL) : Trafik için, kamunun yararlanmasına açık olan arazi şeridi, köprüler ve alanlardır.
GEÇİŞ ÜSTÜNLÜĞÜ : Görev sırasında, belirli araç sürücülerinin can ve mal güvenliğini tehlikeye sokmamak şartı ile trafik kısıtlama ve yasaklarına bağlı olmamalarıdır.
GEÇİŞ HAKKI : Yayaların veya araç kullanların, yolu kullanmak sırasındaki öncelik hakkıdır.
DURMA : Her türlü trafik zorunlulukları dışında araçların insan indirmek ve bindirmek, eşya yüklemek, boşaltmak veya beklemek amacıyla kısa süre için durdurulmasıdır.
PARKETME : Araçların, durdurma ve duraklaması gereken haller dışında bırakılmasıdır.

İKİ YÖNLÜ KARAYOLU : Taşıt yolunun her iki yöndeki taşıt trafiği için kullanıldığı karayoludur.

TEK YÖNLÜ KARAYOLU : Taşıt yolunun yalnız bir yöndeki taşıt trafiği için kullanıldığı karayoludur.

BÖLÜNMÜŞ KARAYOLU : Bir yöndeki trafiğe ait taşıt yolunun bir ayırıcı ile belirli şekilde diğer taşıt yolundan ayrılması ile meydana gelen karayoludur.

ERİŞME KONTROLLÜ KARAYOLU (Otoyol – Ekspres yol) : Özellikle trafiğe tahsis edilen, belirli yerle ve şartlar dışında giriş ve çıkışın yasaklandığı, yaya, hayvan ve motorsuz araçların giremediği, ancak izinli motorlu araçların yararlandığı ve trafiğin özel kontrola tabi tutulduğu karayoludur.

GEÇİŞ YOLU : Araçların bir mülke girip çıkması için yapılmış olan karayolu üzerinde bulunan kısmıdır.

BAĞLANTI YOLU : Bir kavşak yakınında karayolu taşıt yollarının birbirine bağlanmasını sağlayan, kavşak alanı dışında bulunan karayoludur.

BANKET : Yaya yolu ayrılmamış karayolunda, taşıt yolu kenarı ile şevbaşı veya hendek iç üst kenarı arasında kalan ve olağan olarak yayaların ve hayvanların kullanacağı, zorunlu hallerde de araçların faydalanabileceği kısımdır.

PLATFORM : Karayolunun, taşıt yolu (kaplama) ile yaya yolu (kaldırım) veya banketinden oluşan kısmıdır.

KAVŞAK : İki veyad aha fazla karayolunun kesişmesi veya birleşmesi ile oluşan ortak alandır.

TALİYOL : Genel olarak üzerindeki trafik yoğunluğu bakımından bağlandığı yoldan daha az önemde olan yoldur.

ANAYOL : Ana trafiğe açık olan ve bunu kesen karayolundaki trafiğin bu yolu geçerken veya bu yola girerken, ilk geçiş hakkını vermesi gerektiği işaretlerle belirlenmiş karayoludur.

OKUL GEÇİDİ : Genel olarak okul öncesi, ilk öğretim ve orta dereceli okulların çevresinde özellikle öğrencilerin geçmesi için taşıt yolundan ayrılmış ve trafik işaretiyle belirlenmiş alandır.

DEMİRYOLU GEÇİDİ (hemzemin geçit) : Karayolu ile demiryolunun aynı seviyede kesiştiği bariyerli veya bariyersiz geçitlerdir.

Araçlara İlişkin Tanımlar

OTOMOBİL : Yapısı itibariyle, sürücüsünden başka en çok yedi oturma yeri olan ve insan taşımak için imal edilmiş bulunan morotlu taşıttır. Bunlardan taksimetre veya tarife ile yolcu taşıyanlara “taksi otomobil”, adam başına ücretle yolcu taşıyanlara “dolmuş otomobil” denir.

MİNİBÜS : Yapısı itibariyle, sürücüsünden başka sekiz ile ondört oturma yeri olan ve insan taşımak için imal edilmiş bulunan motorlu taşıttır.

OTOBÜS : Yapısı itibariyle, sürücüsünden başka en az on beş oturma yeri olan ve insan taşımak için imal edilmiş bulunan motorlu taşıttır. Troleybüsler de bu sınıfa girer.

KAMYONET : İzin verilebilen azami yüklü ağırlığı 3500 kg.’ı geçmeyen ve yük taşımak için imal edilmiş motorlu taşıttır.

KAMYON : İzin verilebilen azami yüklü ağırlığı 3500 kg.’dan fazla olan ve yük taşımak için imal edilmiş motorlu taşıtlardır.

ÇEKİCİ : Romörk ve yarı romörtları çekmek için imal edilmiş olan ve yük taşımayan motorlu taşıtlardır.

ARAZİ TAŞITI : Karayollarında yolcu ve yük taşıyabilecek şekilde imal edilmiş olmakla beraber, bütün tekerlekleri motordan güç alan ya da alabilen motorlu taşıttır.

GABARİ : Araçların, yüklü veya yüksüz olarak karayolunda güvenli seyirlerini temin amacı ile uzunluk, genişlik ve yüksekliklerini belirleyen ölçüdür. (Genişlik:2,5 m ; Yükseklik:4 m)

AZAMİ AĞIRLIK : Taşıtın güvenle taşıyabileceği azami yüklü ağırlığı.

DİNGİL AĞIRLIĞI :Araçta aynı dingile bağlı tekerleklerden, karayolu yapısına aktarılan ağırlıktır. (Tek dingil: 10 ton, iki dingil 18 ton)

Trafik Polisinin Hareketleri

Trafik polisinin duruş ve pozisyonuna göre, polis hazır olda veya kollarını açmış ise trafik polisinin ön ve arka kısmı trafiğe kapalı, sağ ve sol tarafı trafiğe açıktır.

Trafik polisi elinin birini havaya kaldırmışsa bütün yollar trafiğe kapalıdır.

Işıklı Trafik İşaret Cihazları

1 – Kırmızı ışık: Yolun trafiğe kapalı olduğunu gösterir. Aksine bir işaret yoksa, durup beklenir.

2 – Sarı ışık: Uyarı anlamındadır. Kırmızı ışıkla birlikte yanarsa hazırlan yol trafiğe açılmak üzeredir. Yeşil ışıkla birlikte yanarsa yol trafiğe kapanmak üzeredir.

3 – Yeşil ışık: Yolun trafiğe açık olduğunu gösterir.

4 – Fasılalı ışık: Kırmızı ise dur, sarı ise dikkatli geç anlamındadır.

5 – Yazılı ve sesli ışık: Araç trafiğine göre yaya trafiğini düzenler ve yayalara hitap eder.

Yol Çizgileri

Devamlı yol çizgileri: İki şerit ve iki yönlü karayolunda, dönemeç tepe üstü, kavşak yaya ve okul geçidi, demiryolu geçidi, dar köprü ve tünel gibi yerlerin yaklaşımında şerit değiştirilemeyeceğini ve öndeki araçların geçilemeyeceğini belirler.

Kesik yol çizgileri: Trafik kurallarına uymak şartıyla sürücülerin, yol ve trafik durumuna uygun olduğunda, öndeki araçları geçmek için şerit değiştirebileceğini gösterir.

Devamlı ve kesik yol çizgileri: Yanyana çizilmiş devamlı ve kesik yol çizgilerinin bulunduğu yerlerde sürücüler, manevra başlangıcında kendilerine en yakın olan çizginin anlamına göre davranırlar.

Yanyana iki devamlı çizgi: Bu çizgi, yolu bölünmüş yol durumuna getirdiğinden, bu çizgi boyunca karşı yönün kullandığı şeritlere girilmez.

NOT: Bir kişi sürekli olarak 5 saat, yarım saat dinlendikten sonra 4 saat daha araç kullanabilir. 24 saatte bir kişi toplam 9 saat araç kullanabilir.

NOT: Alkollü iken araç kullananlara para, puan ve 3 ay trafikten men cezası verilir. Uyuşturucu kullananlara sürekli olarak trafikten men, para ve hapis cezası verilir.

NOT: Bir yıl içinde 100 hata puanını dolduranlara 2 ay trafikten men, aynı yıl içerisinde 2 defada 100 hata puanını dolduranlara 4 ay trafikten men, 3 defa dolduranlara tamamen trafikten men cezası verilir.

Karayolunun Kullanılması Kuralları

Karayolları, toplumun her kesiminin yararlandığı, kamuya çaık, dolayısıyla, konulan kurallara, kısıtlamalara, yasaklara uyulması gereken yerlerdir. Karayollarımızda trafiğin akışı sağdandır. Aksine bir işaret veya hüküm bulunmadıkça araç sürücüleri aşağıdaki kurallara uymak zorundadır.

Sürücüler:

1- Araçlarını, durumun elverdiği oranda gidiş yönüne göre yolun en sağından sürmek.

2- Yol çok şeritli ise, trafik durumuna göre hızının gerektirdiği şeritten gitmek.

3- Şerit değiştirmeden önce, gideceği şeritte araçların güvenle geçişlerinin tamamlamalarını beklemek.

4- Trafiği aksatacak ya da tehlikeye sokacak şekilde şerit değiştirmemek.

5- Gidişe ayrılan yol bölümünün en sol şeridini sürekli olarak işgal etmemek.

6- İki yönlü, dört veya daha fazla şeritli yollarda, motosiklet, otomobil, kamyonet, minibüs ve otobüs dışındaki araçları sürenler, geçme ve dönme dışında en sağ şeridi izlemek zorundadırlar.

Ayrıca sürücülerin;

1- Geçme, durma, duraklama, dönme ve parketme gibi haller dışında şerit değiştirmeleri.

2- İki şeridi birden kullanmaları.

3- Araçların cinsine ve hızına uygun olmayan şeritten gitmeleri.

4- Kavşaklara yaklaşırken, yerleşim yerleri içinde 30 metre, dışında 150 metre mesafe içinde şerit değiştirmeleri. 5- İşaret vermeden şerit değiştirmeleri yasaktır.

Hız Kuralları

Aksine işaret bulunmadıkça yerleşim yeri dışında ve içinde römorksuz taşıt cinsleri için en çok hız sınırları aşağıda gösterilmiştir.

Otomobillerde 50km/s -90km/s

Otobüs, minibüs, kamyon ve kamyonetlerde 50km/s -80km/s

Arazi taşıtlarıyla motosikletlerde 50km/s -70km/s

Tehlikeli madde taşıyıcılar ile özel yük taşıma izni belgesiyle veya özel izin belgesiyle karayoluna çıkan araçlarda 30km/s -50km/s

Motorlu bisiklet ve bisikletlerde 30km/s -50km/s

Traktör, arızalı bir aracı çeken araçlarda ve iş makinasında 20km/s -20km/s

Not: Römorksuz bir araca römork takılırsa, aracın hızı saate 10 km. daha düşük olmalı.

Takip mesafesi: Hareket halindeki iki araç arasındaki mesafeye denir. Takip mesafesi hızın yarısı kadar mesafedir. Örneğin hızı 90km/s olan bir aracın takip mesafesi 45m olmalıdır.

Not: Bir aracın 2 saniyede kat ettiği yol takip mesafesi kadardır.

Öndeki Aracı Geçme Kuralı

Sürücülerin önlerinde giden aracı geçmeleri için:

1. Arkasından gelen bir başka sürücünün geçmeye başlamamış olmasına,

2. Önünde giden sürücünün bir başka aracı geçme niyetini belirten uyarma işaretini vermemiş bulunmasına.

3. Geçeceği aracın hızıyla, geçme esnasındaki kendi hızını da dikkate alarak, iki yolarda da karşıdan gelen trafik dahil, yolu kullananların tümü için tehlike veya engel yapmadan geçme için kullanacağı şeridin yeteri kadar ilerisinin görüşe açık ve boş olmasına,

4. Geçişin, geçilen araçlar için bir güçlük yaratmayacak şekilde ve araçlarının bu geçişe uygun durumda bulunmasına dikkat etmeleri mecburidir.

ÖNDEKİ ARACI GEÇMENİN YASAK OLDUĞU YERLER

Sürücüler;

1. Geçmenin herhangi bir trafik işaretiyle yasaklandığı yerlerde,

2. Köprülerde, tünellerde, kavşaklarda, demiryolu geçitlerinde, görüşün yetersiz olduğu tepe üstü ve virajlarda, önlerindeki araçları geçmeleri yasaktır.

Sağa dönüşler:

1. Dönüş işareti vermeye,

2. Sağ şeride veya işaretle dönüş izni verilen şeride girmeye,

3. Hızını azaltmaya,

4. Dar bir kavisle dönüş yapmaya mecburdurlar.

Sola dönüşler:

1. Dönüş işareti vermeye,

2. Yolun gidişe ayrılmış olan kısmının soluna yanaşmaya,

3. Hızını azaltmaya,

4. Dönüşe başlamadan, varsa sağdan gelen taşıtlara ilk geçiş hakkını vermeye,

5. Dönüş sırasında, karşıdan gelen ve emniyetle duramayacak kadar kavşağaolan araçların geçmesini beklemeye,

6. Gireceği yolun gidişe ayrılan kısmına girmek üzere, arkadan gelen ve sola dönecek diğer taşıtları engellememek için dönüşünü geniş kavisle yapmaya,

7. Dönüş sırasında ilk geçiş hakkını, kurallara uygun olarak karşıya geçen yayalara, varsa bisiklet yolundaki bisikletlere vermeye mecburdurlar.

Araç sürücülerinin:

1- Bağlantı yollarında geri gitmeleri,

2- Tek yönlü yollarda, duraklama veya park manevrası dışında geri gitmeleri,

3- İki aracın emniyetle geçemeyeceği kadar dar olan iki yönlü yol kesimlerinde, karşılama ve geçiş kolaylığı dışında, geri gitmeleri,

4- Daha geniş yollarda geriye giderken manevra dışında şerit değiştirmeleri,

5- Trafiği yoğun olan yollarda geriye dönmeleri yasaktır.

Trafik polisi, ışıklı trafik işaret cihazları veya trafik işaret levhaları bulunmayan kavşaklarda;

1- Bütün araçlar geçiş üstünlüğüne sahip araçlara görev anındayken öncelik verir.

2- Bütün sürücüler doğru geçmekte olan tramvay hattı bulunan yoldan geçen araçlara, 3- Bölünmüş yola çıkan sürücüler bu yoldan geçen araçlara,

4- Tali yoldan çıkan sürücüleranayoldaki sürücülere,

5- Dönel kavşak dışındaki sürücüler, dönel kavşak içindeki araçlara,

6- Bir iz veya mülkten karayoluna çıkan sürücüler, karayolundaki araçlara

ilk geçiş hakkını vermek zorundadır.

Geçiş Üstünlüğü

GEÇİŞ ÜSTÜNLÜĞÜ: Görev sırasında, belirli araç sürücülerinin, can ve mal güvenliğini tehlikeye sokmamak şartıyla, trafik kısıtlama ve yasaklamalarına bağlı olmamalarına denir.

1- Ambulanslar

2- İtfaiye araçları

3- Polis araçları

4- Sivil savunma araçları

5- Koruyan ve korunan araçlar

NOT: Geçiş üstünlüğüne sahip araçların 150 metreden görülür lambaları olmalıdır. 150 metreden duyulur sirenleri olmalıdır.

NOT: Sarı tepeli lambalı araçlar geçiş üstünlüğüne sahip değildir. Sarı tepe lambası araçlara kendilerini belli etmek için takarlar diğer araç kullananlar da daha dikkatli araç kullanırlar.

Duraklamanın ve Park Etmenin Yasak Olduğu Yerler

DURAKLAMANIN YASAK OLDUĞU YERLER:

1- Duraklamanın yasaklandığının bir trafik işaretiyle belirtilmiş olduğu yerlerde.

2- Sol şeritte (raylı sistemin bulunduğu yollar hariç).

3- Yaya ve okul geçitleri ile diğer geçitlerde.

4- Kavşaklar, tüneller, rampalar ve bağlantı yollarında ve buralarda yerleşim merkezleri içinde 5 metre , yerleşim merkezleri dışında 100 metre mesafede.

5- Görüşün yeterli olmadığı tepe üstlerine yakın yerlerde ve dönemeçlerde.

6- Duraklayan veya park eden araçların yanında.

7- Otobüs ve taksi duraklarında.

8- İşaret levhalarına, yaklaşım yönünde ve park izni verilen yerler dışında, yerleşim birimi içinde 15 metre, yerleşim birimi dışında 100 metre mesafede.

9- Zorunlu haller dışında, yerleşim yerleri dışındaki karayollarında, taşıt yolu üzerinde duraklamak yasaktır.

PARK ETMENİN YASAK OLDUĞU YERLER:

 Duraklamanın yasak olduğu yerlerde,

 Park etmenin trafik işareti ile yasaklandığı yerlerde,

 Geçiş yolu önünde ve üzerinde,

 Yangın musluklarına her iki yönden 5 m mesafe içinde,

 Yolcu taşıma araçlarının duraklarını belirten levhalara her iki yönden 15 m mesafe

içinde,

 Geçiş üstünlüğü olan araçların giriş ve çıkışlarının yapıldığı yerleri belirten işaret

levhalarına 15 m mesafe içinde,

 Üç veya daha fazla şeritli yollarda aksine bir işaret bulunmadıkça gidişe ayrılmış en

sağ şerit dışındaki şeritlerde,

 Kurallara uygun olarak park etmiş araçların çıkışına engel olacak şekilde,

Araç Işıklarının Kullanılması

ARAÇ IŞIKLARININ KULLANILMASI:

a) Uzağı gösteren ışıklar (uzun hüzmeli farlar):

Yerleşim birimleri dışındaki karayollarında geceleri seyrederken, yeterince aydınlatılmamış tünellere girerken, benzeri yer ve hallerde uzağı gösteren ışıkların yakılması zorunludur.

a) Yakını gösteren ışıklar (kısa hüzmeli farlar):

Geceleri, yerleşim birimleri dışında karayollarındaki karşılaşmalarda bir aracı takip ederken, bir aracı geçerken yan yana gelinceye kadar ve yerleşim birimleri içinde, gündüzleri ise görüşü azaltan sisli, yağışlı ve benzeri havalarda yakını gösteren ışıkların yakılması mecburidir.

NOT: Kısa farla 25 m. , uzun farlar 100 m. ileriyi aydınlatır.

Işıkların kullanılmasına ilişkin esaslar:

1- Dönüş ışıklarının “geç” anlamında kulanılması,

2- Sadece park ışıkları yakılarak araç sürülmesi,

3- Karşılaşmalarda ışıkların söndürülmesi,

4- Yönetmeliklerde gösterilen esaslara aykırı ışık takılması ve kullanılması,

5- Sis ışıklarının; sis, kar, şiddetli yağmur halleri dışında ve geceleri yakını ve uzağı gösteren ışıklarla aynı zamanda kullanılması,

6- Yönetmelik esaslarına uygun olarak takılan ışıkların da amaç dışında ve gereksiz kullanılması

yasaktır.

Arızalı Araçların Çekilmesi

ARIZALI ARAÇLARIN ÇEKiLMESİ

1- Freni arızalı olmayan araçların çekilmesi:

– Çekme halatı, çekme zinciri veya çekme demiri ile çekilir.

– Çekme halatının uzunluğu en fazla 5m. olmalıdır.

– Halatın uzunluğu 2,5m. geçerse kırmızı yansıtıcı bağlanmalı.

– Hız saatte 20km olmalı.

2- Freni arızalı olan araçların çekilmesi:

– Çeki demiri ile çekilmeli.

– Demir uzunluğu en fazla 1m. olmalı.

– Hız saatte 15km. geçmemeli.

NOT: Her iki durumda da yolcu ve yük taşınmamalı.

Okul Taşıtlarının Çalıştırılması

OKUL TAŞITININ ÇALIŞTIRILMA ESASLARI:

1- Okul taşıtının “DUR” işareti yakıldığında, diğer bütün araçlar duracak, öğrenci indirme bindirme işlemi bitinceye kadar okul taşıtı geçilmeyecektir.

2- “DUR” işareti sadece öğrenci indirme bindirme işlemi sırasında yakılacak, bu ışık frene basıldığında yanan ışıkla birlikte yanmayacak.

3- Okul taşıtlarına, taşıma sınırını aşacak sayıda öğrenci bindirilmeyecektir.

4- Taşıt içi düzenini sağlamak ve taşıta iniş ve binişlerde öğrenciye yardımcı olmak üzere okul taşıtında bir rehber öğretmen veya kişi bulunacaktır.

5- Öğrencilerin kolayca yetiştiği cam ve pencereler sabit olacaktır.

NOT: Okul taşıtlarının arlasında 30cm. çapında kırmızı dur lambası olmalıdır.

NOT: Hatalı park olursa parasını araç sürücüsü ya da sahibi öder.

NOT: Şehir merkezinde kamyon, otobüs ve traktör park yapamaz.

Tehlikeli Madde Taşınması

TEHLİKELİ MADDE TAŞINMASI:

Tehlikeli madde taşıyan araçlar, şehir içerisinde 30km. şehir dışında 50km. hızla gidebilir. (Eğer boş ise, kendi sınıfının hızı ile)

NOT: Dolum veya boşaltım sırasında kıvılcım çıkaran nesnelere en fazla 30m. yaklaşır, park anında 20m. takip mesafesi 50m. olmalıdır.

NOT: Tehlikeli madde taşıyan araçlarda 6kg. iki adet yangın söndürme cihazı ve tamizlik anında tanker içindeki aydınlatma feneri de 6 voltluk pil olmalıdır.

NOT: Arıza anında başka bir gözcü bulunmalıdır.

Otoyol Kuralları

OTOYOL KURALLARI:

Erişme kontrollü karayolu:

Özellikle transit trafiğe tahsis edilen, belirli yerler ve şartlar dışında giriş ve çıkışın yasaklandığı, yaya, hayvan ve motorsuz araçların giremediği, ancak izin verilen motorlu araçların yararlandığı ve trafiğin özel kontrol etabı tutulduğu karayoludur.

Otoyola her yerden giriş veya çıkış yasaklanmıştır. Buralara ancak özel yerlerden girilir veya çıkılır ki buralara girişte “hizalanma şeridi” çıkışta ise “yavaşlama şeridi” denir. Duraklamak, park etmek, geri gitme, geri dönüş YASAKTIR.

Motorlu Taşıtların Trafiğe Katılma İşlemleri

MOTORLU TAŞITLARDA TRAFİĞE KATILMA-TESCİL İŞLEMLERİ:

Araç sahipleri araçlarını yönetmelikte belirtilen esaslara göre yetkili tescil kuruluşuna tescil ettirmek ve tescil belgesi almak zorundadır.

1- Tescili zorunlu olan ve daha önce tescili yapılmamış bir aracı satın alan veya gümrükten çeken araç sahipleri: ->Satın alma veya gümrükten çekme tarihinden itibaren üç ay içinde gerekli bilgi ve belgelerle birlikte yazılı olarak yetkili tescil kuruluşuna müracaat etmek zorundadırlar.

2- Tescili araçları NOTER senediyle satın veya devir alan araç sürücüleri, aracı adına tescil ettirmek üzere: ->Gerekli bilgi ve belgelerle birlikte bir ay içinde yetkili tescil kuruluşuna müracaat etmek zorundadırlar.

3- Tescil edilerek tescil belgesi alınan araçların karayoluna çıkabilmesi için ayrıca TRAFİK BELGESİ ve TESCİL PLAKALARI’nı alması gerekir.

4- Tescil belgesi, trafik belgesi ve tescil plakaları araç üzerinde hazır ve uygun durumda bulundurmadan araç trafiğe çıkamaz.

5- Tescil işlemleri geciken araçların geçici olarak trafiğe çıkarılıp karayolunda kullanılması için: Geçici trafik belgesi ve Geçici trafik plakaları alınması mecburidir.

6- Tescil plakalarının araç üzerinde ve uygun durumda bulundurulması yanında ışıkların yakılması ile birlikte arka plakaların 20 metre mesafeden okunabilecek şekilde aydınlatılmış ve temiz olmalıdır.

7- Motorlu bir aracın işletilmesi ve herhangi bir kazaya karışması gibi durumlara karşı MALİ SORUMLULUK SİGORTASI yaptırması zorunludur.

8- Motorlu araç sürücüleri: trafik zabıtası (polisi) tarafından yapılacak denetim ve kontrol sırasında,

a)sürücü belgesini

b)tescil belgelerini

c)trafik belgesini

d)mali sorumluluk sigorta poliçesini ve tescil plakalarını göstermek zorundadır.

9- Araç sahipleri ekonomik ömrünün dolması, kaza, yangın, tahrip edilme veya benzeri sebeplerle hurdaya ayırdıkları araçların tescilinin silinmesi için hurdaya ayırma tarihinden itibaren 1 ay içinde ilgili tescil kuruluşuna dilekçe ile müracat etmek zorundadır.

Araçların Muayene Mecburiyetleri ve Süreleri

ARAÇLARIN MUAYENE MECBURİYETLERİ VE SÜRELERİ:

1)Hususi otomobiller ile bunların her türlü römorkları:

-Trafiğe çıkarışınlan sonra ilk 3 yaş sonunda ve devamında her 2 yılda bir.

-Resmi ve ticari plakalı e bunların her türlü römorkları: İlk trafiğe çıkışıdan itibaren ilk 2 yaş sonunda devamında yılda 1.

-Lastik tekerlekli traktörler ve bunların her türlü römorkları:

İlk trafiğe çıkışından itibaren ilk 3 yaş sonunda ve devamında her 3 yılda bir.

-Diğer bütün motorlu araçlar ile bunların her türlü römorkları ilk bir yaş sonunda ve devamında her yıl. periyodik muayeneye tabi tutulur.

2)Motorlu taşıtın muayene süresi dolmamış olsa bile;

-Kazaya karışması sonucu yetkili zabıtaca muayenesi görülen araçlar,

-Üzerinde değişiklik yapılan araçlar

ayrıca özel muayeneye tabi tutulurlar.

3)Araç üzerinde yönetmelikte belirtilen şekilde yapılacak her türlü değişikliğin araç sahibi tarafından 30 gün içinde yetkili tescil kuruluşuna bildirilmesi mecburidir.

4)Uyuşturucu ve keyif verici maddeleri almış olanlar:

-Derhal araç kullanmaktan men olurlar.

-Mahkeme kararıyla para ve hapis cezası ile cezalandırılır, sürücü belgesi süresiz olarak geri alınır.

Asli Kusurlar

ASLİ KUSURLAR:

1. Kırmızı ışıkta geçmek. Trafik polisinin dur ikazına uymamak.

2. Şeride tecavüz etmek.

3. Bir araca arkadan çarpmak.

4. Karşı yönden gelen şerit ve yol bölümünden gitmek.

5. Sollama kurallarına uymadan araç sollamak.

6. Dönüş kurallarına uymamak.

7. Daralan yollarda öncelik hakkına uymamak.

8. Şehirler arası yollarda park yapmak.

NOT: Alkollü araç kullanmak, hız limitini aşarak araç kullanmak, ehliyetsiz araç kullanmak ASLİ KUSUR DEĞİLDİR.

Kaza Sonrası Yapılacak İşlemler ve İzlenecek Hukuki Prosedür

Kaza sonrası yapılacak işlemler ve izlenecek hukuki prosedür

a. Trafik kazası, maddi hasarlı, yaralanmalı ve ölümlü trafik kazaları

b. Kaza anında alınacak acil güvenlik önlemleri

c. Kazaya ait iz ve delillerin önemi

d. Maddi hasarlı trafik kazası tespit tutanağı

e. Kazaya karışanların kaza anındaki yükümlülükleri ve bulundurulması zorunlu belgeler

f. Kaza anında trafik zabıtasının görevleri

Kazaya karışan sürücülerin tümü, yetkililerin gelmesini gerekli görmez ve aralarında anlaşırlarsa,

trafik akışını engellememek için olay yerinin fotoğrafları çekilerek kazaya karışan araçlar taşıt yolu

dışına çıkarılır ve “Maddi Hasarlı Trafik Kazası Tespit Tutanağını” düzenleyip birlikte imza altına

alarak olay yerinden ayrılabilirler. Olay yerinden ayrıldıktan sonra, yetkililerden kaza tespit tutanağı

düzenlemesini isteyemezler

Maddi Hasarlı Trafik Kazası Tespit Tutanağının Düzenlenmesi

Maddi hasarlı kazalarda ve anlaşma durumunda kazaya karışan sürücüler;

 Kaza ile ilgili bir tutanağı karşılıklı olarak doldurarak imzalar.

 Araçların plakaları görünecek şekilde fotoğraflarını çeker,

 Araçların sigorta poliçeleri, ehliyet ve kimlik fotokopilerini karşılıklı olarak birbirlerine verirler ve bu belgelerle

araç servise teslim edilir.

 Servis sigorta şirketine bilgi verip onay alarak aracın tamir işlemini yapar.

Yetkililer Tarafından Tutanak Tutulması Gereken Durumlar;

 Kazaya bir aracın karışması.

 Taraflardan birinin sürücü belgesinin bulunmaması,

 Araçlardan birinin zorunlu mali sorumluluk sigortasının olmaması.

 Sürücülerden herhangi birinde alkol, uyuşturucu veya uyarıcı madde aldığı şüphesinin bulunması,

 Kazaya karışan araçlardan herhangi birinin kamu kurum veya kuruluşuna ait olması kamu malına veya üçüncü

şahısların eşyalarına zarar verilmiş olması

 Kazada ölüm veya yaralanma durumunun olması.

Trafik Zabıtası Çağrılması Durumunda Trafik Zabıtasının Görevleri;

 Yolun trafiğe kapandığı hallerde, yolu trafiğe açmak,

 Karayolunu kullananlar için ek bir tehlikenin oluşmaması için gerekli tedbirleri almak,

 Yaralılara ilk yardım yapılmasını ve en yakın sağlık kuruluşuna gönderilmesini sağlamak,

 Kaza yerindeki mal güvenliğini sağlamak,

 Trafik Kazası Tespit Tutanağı düzenlemek,

KAZAYA KARIŞANLAR VE KAZA YERİNDEN GEÇENLERİN SORUMLULUKLARI

Kazaya Karışanlar:

 Durmak ve trafik güvenliği için gerekli önlemleri almak,

 Kaza yerindeki durumu değiştirmemek,

 Olayı görevlilere bildirmek, kaza yerinden ayrılmamak,

 İstendiğinde kimlik ve adreslerini bildirmek, sürücü ve trafik belgeleri ile sigorta

poliçelerini göstermek,

 Başında sahibi ve sorumlusu bulunmayan araç veya mala zarar verilmesi halinde;

aracın, malın ilgilisini bulmak, bulunmadığı takdirde zarar verilen aracın veya malın

görülebilen yerlerine not bırakmak, En kısa sürede yetkililere haber vermek

zorunludur.

Kaza Yerinden Geçenlerin Sorumlulukları:

 Kaza yerinde usulüne uygun ilk yardım tedbirlerini almak,

 Olayı en yakın zabıtaya veya sağlık kuruluşuna bildirmek,

 Yetkililerin isteği halinde yaralıları sağlık kuruluşuna götürmek.

Hukuki Sorumluluk ve Sigorta

HUKUKİ SORUMLULUK VE SİGORTA

 Bir motorlu aracın işletmesinin bir kimsenin ölümü veya yararlanmasına veya bir şeyin

zarara uğramasına neden olması halinde motorlu aracı işletenin sorumluluğunu

karşılamak üzere yapılması zorunlu sigortaya; Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası

denir. Zorunlu mali sorumluluk sigortası bulunmayan araçlar, trafikten men edilir.

 Otobüslerin “Zorunlu koltuk ferdi kaza sigortası” yaptırmadan trafiğe çıkmasına izin

verilmez.

 Araç sahibi, araç sürücüsünün kusurundan sorumludur.

 Zorunlu mali sorumluluk sigortasının süresi 12 aydır. Sigorta süresi dolunca

yenilenmesi gerekir.

 Kasko sigortası zorunlu olmayıp isteğe bağlıdır.

Hukuki sorumluluk ve sigorta

a. Kazaya karışan araç sahibi ve sürücülerin hukuki sorumlulukları

b. Sigortadan zararın karşılanması

c. Sigorta bedelini aşan zararların tazmini

Trafik Suçları ve Karşılığı Cezalar, Ceza Puanları

Trafik suçları ve karşılığı cezalar,

Ceza puanları Trafik kurallarına aykırı hareket eden sürücülere para ve puan cezası verilir. İhlal edilen her bir trafik kuralı için, ihlalin özelliğine göre 5’ten 20’ye kadar ceza puanı verilir ve sürücü belgesi siciline kaydedilir. Hafif para cezası ve hafif hapis cezasını gerektiren durumlar ile belgelerin geri alınması ve iptali ile ilgili davalara Trafik Mahkemeleri bakar, trafik mahkemesinin bulunmadığı yerlerde Sulh Ceza Mahkemeleri görevlidir. Trafik suçlarını işleyenler hakkında Emniyet Genel Müdürlüğünün Trafik zabıta personeli, Jandarma Genel Komutanlığının yetkili kıldığı personel, Ulaştırma Bakanlığının yetkili kıldığı personel, Karayolları Genel Müdürlüğünün yetkili kıldığı personel suç ve ceza tutanağı düzenler. Sürücülerin trafik kurallarına uyup uymadıklarını denetlemekle sorumlu olan yetkililere yardımcı olmak üzere Karayolları Güvenliği Yüksek Kurulunca uygun görülen kişilere, “Fahri Trafik Müfettişliği” görevi verilir. Fahri Trafik Müfettişleri düzenlediği tutanakları en geç bir hafta içinde herhangi bir trafik kuruluşuna teslim etmek zorundadır. Fahri Trafik Müfettişlik hizmeti ücretsiz olup görevi kötüye kullanan kişiler 2 aydan 6 aya kadar hafif hapis cezası ile cezalandırılır. Para cezaları tutanağın tebliğ tarihinden itibaren 1 ay içinde ödenmediği takdirde geciken her ay için %5 faiz uygulanır. Ancak uygulanacak faiz cezanın 2 katını geçemez. Para cezasının peşin ödenmesi durumunda %25 indirim uygulanır. Kişinin ekonomik durumunun müsait olmaması durumunda para cezasının, ilk taksidinin peşin ödenmesi koşuluyla, 1 yıl içerisinde 4 eşit taksit halinde ödenmesine karar verebilir. Plakaya yazılan cezalar sürücüye tebliğ edilmesinden sonra geçen 15 gün içerisinde peşin ödenirse %25 lik indirim hükmünden yararlanır

Araçlarda Bulundurulması ve Kullanıma Hazır Tutulması Kanunen Zorunlu Olan Gereçler

Takoğraf: Otobüs kamyon ve çekicilerde.

Taksimetre: Taksi otomobillerinde

Yangın söndürme cihazı:

Otomobil, minibüs ve kamyonetlerde 1 kg. kapasiteli bir adet,

Otobüs, kamyon ve çekicilerde 6 kg. kapasiteli bir adet,

Tehlikeli madde taşıyan araçlarda 6 kg. kapasiteli iki adet,

Reflektör: Motosiklet ve motorlu bisiklet hariç, bütün motorlu araçlarda iki adet,

Stepne: Şehirlerarası yolcu taşıyan bütün araçlarda,

Tekerlek takozu: Otobüs, azami ağırlığı 3,5 tondan fazla olan araçlar ve iki dingilli

römorklarda bir adet. Üç veya daha çok dingilli taşıtlarda ve tek dingilli römorklarda iki

adet.

İlk yardım çantası: Motosiklet, motorlu bisiklet ve iş makinesi hariç bütün taşıtlarda.

Engel işareti: Otobüs, kamyon ve çekicilerde

Bulundurulması zorunlu Diğer Malzemeler: Otomobil, minibüs, otobüs, kamyonet,

kamyon, çekici ve L.T. Traktörlerde

(Çekme halatı, pense,tornavida,kriko,bijon anahtarı,zincir, seyyar lamba veya el feneri)

Sürücü Adaylarıyla İlgili Sağlık Şartları

Monoküler kişiler; A1, A2, B ve F sınıfı sürücü belgesi alabilir. Ticari araç kullanamaz.

Kullandıkları aracın içinde, sağında ve solunda olmak üzere en az 3 ayna bulunması

zorunludur. Sürücü sertifikalarına ve belgelerine monoküler yazılır. Sürücü Belgesi

aldıktan sonra her yıl göz hekiminden sağlık raporu almaları zorunludur. Kullanacakları

araçların azami hız sınırları; yerleşim yerleri içinde 50 km/s, yerleşim yeri dışında

belirlenen hız sınırlarından 10 km/s daha az olmalıdır.

Gece körlüğü olanlar gün doğumundan 1 saat öncesinden, gün batımından 1 saat

sonrasına kadar araç kullanabilirler.

 Renk körlüğü olanlar herhangi bir koşul olmadan sürücü olabilirler.

 İşitme cihazı kullananlar B ve F sınıfı sürücü belgesi alabilir, ticari araç kullanamazlar.

 İşitme ve konuşma engellilere H sınıfı sürücü belgesi verilir. Kullandıkları aracın arka

camının sol ve sağ üst köşesine işitme ve konuşma engelli olduklarını belirten işaret

konulur.

Tedbirsiz ve Saygısız Araç Sürme Yasağı

Su, çamur ve benzerlerini sıçratmak, atmak, dökmek,

 Korkutmak veya şaşırtmak,

 Sigara külü ve izmaritlerini veya başka şeyleri yola atmak, dökmek,

 Özel amaçlarla, keyfi veya kasıtlı davranışlarda bulunmak, seyir emniyetini

ihlal etmek veya tehlikeye düşürmek,

 Seyir halinde sürücülerin cep ve araç telefonu ile benzeri haberleşme

cihazlarını kullanması yasaktır. (Ancak, cep ve araç telefonları ile benzeri haberleşme

cihazlarının sürücüler tarafından çeşitli elektronik sistemler vasıtasıyla ele alınmadan

kullanılmasında bir sakınca yoktur.)

Haritayı Okuma

Sürücüler daha az yakıtla, daha kısa sürede bir yere ulaşabilmek için trafiğe çıkarken şehir planını dikkate

almalıdır. Şehirler arası yolculuğa çıkanlar yanlarında Türkiye Karayolu Haritası bulundurmalıdır. Ticari araç

kullanan sürücüler yaşadığı şehrin yol ve kavşaklarını, terminal, hastane, spor alanları, alışveriş merkezleri, tarihi

yerleri gibi önemli yerleri bilmelidir.

Haritalarda yer ve yön bulmak için genel olarak haritanın sağ alt köşesinde belirtilen şekil ve sembollerin

açıklamalarına dikkat edilmelidir. Günümüzde navigasyon cihazları yer ve yön bulma konusunda sürücülere çok

büyük kolaylık sağlamaktadır.

Müzik ve Haberleşme Araçlarını Kullanma Kuralları

Yasa ve yönetmelikte belirtilen şartlara uymayan ses, müzik, görüntü ve haberleşme cihazları ve

sürücünün izleme ve kullanma sahası içinde bulunan görüntü cihazları araçlardan söktürülür.

Araçlardaki ses cihazlarının:

 Yakın ilerisi görülmeyen kavşak, dönemeç ve tepe üstü gibi yerlere yaklaşırken gelişi

haber verme, yol ve trafik durumuna göre karayolunu kullananları uyarma ve geçme

halleri dışında kullanılması,

 Kamunun rahat ve huzurunu bozacak şekilde gereksiz veya gereğinden uzun ve

ayarsız olarak seslendirilmesi,

 Geçiş üstünlüğüne sahip araçlarda bulundurulması gerekenlerin, diğer araçlara

takılarak kullanılması, yasaktır.

Hava Kalitesini Bozan Kirlilik Sebepleri

Hava Kirliliği:

- Bakımı yapılmamış araçların fazla yakıt yakması

- Temiz olmayan yakıtların kullanılması

- Trafik yoğunluğunun kirliliğe etkisi

- Zaruri olmayan durumlarda araç kullanımının çevreye etkisi

- Araçların duraklama ve park sonrasında gereksiz yere çalışır durumda bekletilmesinin etkisi

Temiz havada %78 azot, %21 oksijen, %1,3 diğer gazlar ile %0,03 oranında karbondioksit gazı bulunur. Havanın

kirlenmesi bu oranın bozulması demektir. Eksoz gazları havayı %70, karbonmonoksit gazının havayı %80 oranında kirlettiği

bilinmektedir.

Katalitik konvektör içerisinden geçen eksoz gazları, bu cihaz içerisine karbonmonoksit ve hidrokarbon bileşiklerini bırakır.

Böylece eksozdan çıkan gazların hava kirliliğine etkisi önemli derecede azalır. Araç motoru rölantide çalışırken eksoz’dan çıkan

karbonmonoksit gazı % 3,5'dan, araç hareket halindeyken % 4,5'dan fazla olmamalıdır

Toprak Kirliliği

Toprak Kirliliği:

- Araçların bakımının gerekli ortamlarda yapılmaması, motor yağı, asit vb. atığın toprağa dökülmesi

- Araçlarda kullanılan, yenilen veya içilen maddelerin, atıkların çevreye atılması

- Kimyasal ve radyoaktif maddelerin emniyet tedbiri alınmadan taşınması

- Sürücülerin sebep olduğu orman ve tarım arazisi yangınları

Su Kirliliği

Su kirliliği:

- Deniz kıyılarından veya dere yataklarından kum alınması ve bu alanlara atıkların dökülmesi

Çevreyle İlgili Tanımlar

Çevre: İnsanı etkileyen ve insanlardan etkilenen dış ortama denir.

Çevre koruma: Çevre kirliğini önlemek amacıyla yapılan çalışmalara denir.

Çevre Hakkı: Herkesin sağlıklı ve dengeli bir çevrede yaşama hakkını ihlal edenlere karşı yargı

mercileri önünde savunma hakkıdır.

Çevre Kirliliği: İnsanların faaliyetleri sonucu havada, suda, toprakta meydana gelen olumsuz

gelişmelerle, ekolojik dengenin bozulmasıdır.

Erozyon: Toprağın rüzgar ve su gibi etkilerle bir yerden bir yere taşınmasıdır.

Gürültü: Kişilerin huzurunu, ruh ve beden sağlığını bozacak seviyede çıkartılan, istenmeyen seslerdir.

Alkollü Araç Kullanma

Belirtilen değerden fazla alkol alarak araç kullandığı tespit edilen araç sürücüleri suçun

işlendiği tarihten geriye doğru 5 yıl içinde;

 Birinci defada , 727 TL idari para cezası ile birlikte sürücü belgesi 6 ay süre ile geri alınır.

 İkinci defada, 911 TL idari para cezası ile birlikte sürücü belgesi 2 yıl süre ile geri alınır. Ayrıca

bu sürücüler Sağlık ve İçişleri Bakanlığınca çıkarılan yönetmelikte gösterilen Sürücü

Davranışlarını Geliştirme Eğitimine tabi tutulur. Eğitimi başarı ile tamamlayanlara ehliyetleri süre

sonunda geri verilir

 Üç veya üçten fazla ise, 1.462 TL idari para cezası ile birlikte sürücü belgesi 5 yıl süre ile geri

alınır. Ayrıca Psiko-teknik değerlendirmeye ve psikiyatri uzmanının muayenesine tabi tutulur.

Süre sonunda uygun görülenlere belgeleri iade edilir.

 Ceza puanı : 20

0,50 promilin üzerinde alkol almış hususi otomobil

sürücüleri ve 0,20 promil üzerinde alkol almış diğer araç

sürücüleri aşağıda belirtilen şekilde cezalandırılır.

Uyuşturucu veya uyarıcı maddelerin kullanılıp

kullanılmadığı yada alkolün kandaki miktarını tespit amacıyla,

teknik cihazlar kullanılmasını kabul etmeyen sürücülere 2.078

TL idari para cezası ile sürücü belgesi 2 yıl süre ile geri alınır.

Yapılan tespit sonucunda 1.00 promilin üzerinde alkollü olduğu tespit edilen sürücüler

hakkında Türk Ceza Kanununun 179 uncu maddesinin 3 fıkrası hükümleri uygulanır ( 2 yıla kadar

hapis cezası)

Sürücü Belgesiz Araç Kullanma

Motorlu araçların, sürücü belgesi sahibi olmayan kişiler tarafından karayollarında sürülmesi ve sürülmesine izin verilmesi yasaktır. Sürücü belgesi olmayan, sürücü belgesi geçici olarak veya tedbiren geri alınan ve sürücü belgesi iptal edilenlerin araç kullanarak trafiğe çıktıkları tespiti halinde, bu kişilere 1.462 TL idari para cezası verilir. Ayrıca, aracın sürücü belgesiz kişilerce sürülmesine izin veren araç sahibine de tescil plakası üzerinden aynı miktarda idari para cezası verilir. Sürücü belgesi sahiplerinin, sürmeye yetkili oldukları araçların dışındaki araçları sürmeleri yasaktır. Aykırı hareket eden sürücüye 1,462 TL idari para cezası ve 20 puan cezası verilir. Bu kişilere araç kullandıran araç sahibine de tescil plakası üzerinden aynı miktarda idari para cezası verilir. Sürücü sertifikaları, sınıfına uygun sürücü belgesine dönüştürülmedikçe sahiplerine karayolunda araç kıllanma yetkisi vermez. Sürücü sertifikasını sürücü belgesine dönüştürmeden karayolunda araç kullandığı tespit edilen sürücüye 727 TL idari para cezası verilir. Bu kişiye araç kullandıran araç sahibine de tescil plakası üzerinden aynı miktarda idari para cezası verilir.

Araç Kullanım Süreleri

ARAÇ KULLANIM SÜRELERİ

Ticari amaçla yük ve yolcu taşımacılığı yapan sürücüler; 24 saatlik herhangi bir süre içinde toplam olarak 9 saat ten ve devamlı olarak 4,5 saat fazla araç sürmeleri yasaktır. 4,5 saatlik devamlı araç kullandıktan sonra 45 dk. dinlenmek zorunludur. Bu dinlenme süresi 4,5 saatlik kullanım süresinin içinde 15 er dk olarakta kullanılabilir. en az yarım saat mola vermeleri şartıyla toplam olarak 9 saatten fazla araç kullanmaları yasaktır. Otobüs, kamyon ve çekici araçlarında sürme ve dinlenme sürelerinin tespiti takoğraf cihazı ile yapılır. Takoğraf kayıtları 1 ay süre ile araçlarda, 5 yıl süre ile işyerlerinde muhafaza edilir

Mesleki Yeterlilik Belgeleri

MESLEKİ YETERLİLİK BELGELERİ

Ticari amaçla yük ve yolcu taşımacılığı yapacak sürücüler; ehliyet aldıktan sonra

ayrıca mesleki yeterlilik belgesi ve psiko-teknik belgesi alması gerekmektedir.

Mesleki Yeterlilik Belgeleri:

 SRC1 : Uluslar arası yolcu taşımacılığı

 SRC2 : Yurt içi yolcu taşımacılığı

 SRC3 : Uluslar arası eşya – kargo taşımacılığı

 SRC4 : Yurt içi eşya – kargo taşımacılığı

 SRC5 : Tehlikeli madde taşımacılığı

Takip Mesafesi

TAKİP MESAFESİ

Sürücüler önlerinde giden araçları, güvenli ve yeterli bir mesafeden takip etmek zorundadır. Bu mesafe, kendi araçlarının kilometre cinsinden saatteki hızının en az yarısı kadar metredir. Örneğin 90 km/s hızla giden bir aracın öndeki aracı takip mesafesi 45 m dir. Takip mesafesi; Bir aracın 2 saniyede kat ettiği yol uzunluğu kadardır. Bu sürenin tespitinde 88-89 yöntemi kullanılır.

Tehlikeli madde taşıyan taşıtlar yerleşim yeri dışında diğer araçları 50 metre mesafeden takip etmelidir.
Kol ve grup halinde seyreden araçlar, takip mesafesinden az olmamak kaydıyla başka araçların güvenle araya girip çıkabileceği kadar boşluk bırakmalıdır.
Hava yağmurlu, yol ıslak ve çamurluysa takip mesafesi güvenlik nedeniyle biraz daha fazla bırakılmalıdır.

Sürücü ve Yolcuların Koruyucu Tertibat Kullanımı

Sürücünün yanındaki ön koltukta 10 yaşından küçük çocukların taşınması yasaktır. Araçlarda 150 cm’den kısa ve 36 kg’ın altındaki çocukların taşınması sırasında çocukların ağırlığına uygun çocuk bağlama sistemlerinin kullanılması zorunludur. Ancak, 135 cm’den uzun çocuklar çocuk bağlama sistemleri yerine ön koltukta oturmamak şartıyla diğer koltuklardaki emniyet kemerlerini kullanabilirler. Çocuk bağlama sistemleri olmayan araçlarda üç yaşın altındaki çocuklar taşınamazlar. Motosiklet ve motorlu bisiklet sürücülerinin koruma başlığı ve koruma gözlüğü, yolcularının ise koruma başlığı kullanmaları zorunludur.

Çeken ve Çekilen Araçlar İle İlgili Kurallar

 Çekilen aracın ağırlığı, çeken aracın taşıma sınırından fazla olmamalıdır

 Her iki araç boş olmalı, yolcu ve yük olmamalı, sürücüleri yönetiminde olmalıdır.

 Aradaki bağlantı yerinden çıkmayacak ve kopmayacak şekilde çelik çubuk, çelik halat veya

zincirle yapılmalıdır

 Çekilen aracın ışık donanımı bozuk ise arkasına gündüz 20 x 20 cm. boyutunda kırmızı bez, gece

kırmızı ışık veya reflektör konulmalıdır.

 Bağlantı en fazla 5 m. olmalıdır. Bu mesafe 2,5 m’yi geçtiği takdirde, bağlantının orta kısmına

gündüz kırmızı yansıtıcı veya 20x20 cm ebadında kırmızı bez, gece kırmızı ışık veya kırmızı

yansıtıcı konulmalıdır.

 Çekilen aracın freni bozuk ise, 1 m’ lik Çeki demiri ile bağlantı yapılmalıdır

 Freni bozuk aracı çekerken 15 km/s., diğer arızalı araçları çekerken 20 km/s. Hız sınırına

uyulmalıdır.

 Kendi kendine hareket gücü olmayan römork ve benzeri arızalı araçlar ile başka bir araçla

çekilemeyecek durumda olan araçlar, oto kurtarıcı ile çekilmelidir.

Arızalı Araçların İşaretlenmesi

Araç sürücüleri, bütün imkânları elverdiği ölçüde kullanarak hareket ettirme, itme ve benzeri yollarla,

araçlarını karayolu dışına, bu mümkün olmaz ise bankete, bu da mümkün değilse taşıt yolunun en sağına almak ve

her durumda yol, hava ve trafik şartları ile gece ve gündüz olmasına göre, gerekli güvenlik ve uyarı tedbirlerini

derhal alıp uygulamakla yükümlüdürler.

Arızalanan araçlar için duraklama ve park etme tedbirleri alınmakla birlikte;

 Aracın ön ve arkasına 30 metre mesafede diğer araç sürücülerinin 150 m. mesafeden açıkça

görebilecekleri şekilde birer reflektör veya kırmızı ışıklı cihaz konulmalı,

 Otobüs, kamyon ve çekicilerde, 150 x 25 cm. ebadında engel işareti ile işaretleme yapılması,

 Tehlikeli madde taşıyan araçlarda işaretleme işleminden sonra aracın gözetim altında tutulması

zorunludur.

Arızalı aracın önüne ve arkasına taş dizmek, teneke, bidon, lastik gibi şeyler koymak, ateş yakarak

işaretleme yapmak tehlikeli ve yasaktır.

Reflektör: Bir kenarı 45 cm eşkenar üçgen şeklinde, her kenarı 5cm genişliğinde ışık yansıtan bir

işaretleme elemanıdır.

Geçiş Kolaylığı Sağlama

Düz eğimsiz, dar taşıt yollarında aksini gösteren bir trafik işareti yoksa;

Otomobil,

minibüs,

kamyonet,

otobüs,

kamyon,

arazi taşıtı,

LTT,

iş makinelerini sürenler,

Motorsuz araçları sürenler yazılış sırasına göre kendisinden önceliklere, geçiş hakkı

vermek suretiyle geçiş kolaylığı sağlamak zorundadırlar.

Tehlikeli eğimli yollarda karşılaşma hallerinde; çıkan araç için geçiş güç veya

mümkün değilse, güvenli geçişi sağlamak için, inen araçlar varsa sığınma cebine

girmek, sığınma cebi yoksa sağ tarafa yanaşıp durmak, çıkan araç için manevra imkânı

bulunmadığının açıkça anlaşılması halinde de geri gitmek zorundadırlar.

Tehlikeli eğimli ve dar yollarda İnen araç, çıkan araca yol vermelidir.

VİRAJLARDA ARAÇ KULLANMA

Viraja girerken hız azaltılır, araç geçme yasağına

uyulur, takip mesafesine ve yol güzergahında belirtilen hız limitlerine uyulur

Geçiş Üstünlüğüne Sahip Araçlara Yol Verme

Geçiş üstünlüğüne sahip bir aracın duyulur veya görülür işaretini alan sürücüler,

bu araçların kolayca ilerlemelerini sağlamak için taşıt yolu üzerinde yer açmak,

gerekiyorsa durmak ve bu araçlar tarafından tamamen geçilinceye kadar beklemek

zorundadırlar. Bir kavşakta iken böyle bir işaret alan araç sürücüleri, derhal kavşağı

boşaltmak ve gerekiyorsa emniyetli bir mesafe uzaklaştıktan sonra geçişi

engellemeyecek şekilde durmak ve bu araçlar tamamen geçinceye kadar beklemek

zorundadır.

Cankurtaran dışında, yaralı ve acil hasta taşıyan ve geçiş üstünlüğüne sahip

oldukları ayrım işaretiyle belirlenmemiş olan araçlar, geçiş üstünlüğü hakkını, gereksiz

olmamak şartı ile kendilerine taşıt yolu üzerinde yer açılmasını sağlamak için yeterli

şekilde ses cihazlarını ve ışık işaretlerini kullanarak, gerektiğinde el ve kol işareti yaparak,

karayolunu kullananları uyarmak suretiyle kullanılır.

Tepe Lambaları

Geçiş üstünlüğüne sahip araçların ışık ve sesi 150 m den görülebilecek ve

duyulabilecek şekilde olmalıdır.

 Ambulans, trafik ve genel zabıtaya ait araçlarda mavi-kırmızı veya mavi,

 Karayolları Genel Müdürlüğünün trafik hizmetlerine ait araçlarında mavi,

 itfaiye ve sivil savunma araçlarında kırmızı renk ışık veren tepe lambaları

bulunur.

Sarı renkli tepe lambası yol bakım, onarım araçları, kurtarıcı araçlar,

ağırlık ve boyutları bakımından özel izinle karayoluna çıkan araçlara eskortluk

eden araçlarda bulunur sarı ışık geçiş üstünlüğü hakkı vermez.

Geçiş Üstünlüğüne Sahip Araçlar

1- Ambulans (Cankurtaran ),

2- İtfaiye,

3- Güvenlik ve asayiş ile ilgili görevli araçlar(Polis araçları),

4- Trafik hizmetlerine ait araçlar (Trafik Polisi araçları)

5- Kar ve buz mücadelesi çalışmalarında görevli araçlar,

6- Afet ve acil durum hallerinde afet ve acil durum hizmetlerinde görevli araçlar,

7 – Koruma araçları ve korunan araçlar (Görevin devamı süresince)

Kavşaklar İlk Geçiş

Kavşaklara yaklaşan sürücüler, yavaşlamak, dikkatli olmak,

geçiş hakkı olan araçların önce geçmesine imkan vermek

zorundadırlar.

Kavşaklara yaklaşan sürücüler;

1- Görevli kişilerin verecekleri talimatlara,

2- Trafik ışıklı işaret cihazlarına,

3- Trafik işaret levhalarına,

4- Yol ve yer işaretlerine uymak zorundadır.

Trafik zabıtası, ışıklı işaret cihazları ve trafik işaret levhası bulunmayan

(Kontrolsüz) kavşaklarda;

 Bütün sürücüler, geçiş üstünlüğüne sahip olan araçlara,

 Tali yoldan anayola çıkan sürücüler anayoldan gelen araçlara,

 Doğru geçmekte olan tramvaylara ve bu yoldan geçen araçlara

 Bölünmüş yola çıkan sürücüler bu yoldan gelen araçlara,

 Dönel kavşağa gelen sürücüler dönel kavşak içindeki araçlara,

 Bir iz veya mülkten karayoluna çıkan sürücüler karayolundan gelen araçlara,

 Dönüş yapan sürücüler, doğru geçmekte olan araçlara, İLK GEÇİŞ HAKKINI

VERMEK ZORUNDADIR.

Kavşak Kolları Eşit ise

 Motorsuz araç sürücüleri, motorlu araçlara,

 Traktör ve iş makineleri diğer motorlu araçlara,

 Motorlu araçlardan soldaki, sağdan gelen araca,

 Kavşağa gelen sürücüler, kurallara uygun olarak karşıya geçen

yayalara, ilk geçiş hakkını vermek zorundadırlar.

Ayrıca; Işıklı trafik işaretleri izin verse bile trafik akımı, kendisini kavşak

içinde durmaya zorlayacak veya diğer doğrultudaki trafiğin geçişine engel

olacak ise, sürücünün kavşağa girmeleri yasaktır.

Geri Gitme ve Dönüş

Sürücülerin:

 Bağlantı yolları, otoyollar ve tek yönlü yollarda geri gitmeleri yasaktır.

 Kamyon, otobüs, çekici, römork ve yarı römork takılı bir aracın geri

manevrası sürücünün görüşüne açık alanda emniyetle yapılamıyor ise

sürücü, aracın arkasında bir gözcü bulundurmak zorundadır

Manevra

Sağa dönüş:

Sürücüler kavşaklara yaklaşırken; yerleşim yerlerinde 30 metre, yerleşim yerleri dışında

150 metre mesafe içinde ve kavşaklarda şerit değiştirmeleri yasaktır. Bu nedenle dönüş yapacak

olan sürücüler bu mesafelerden önce gidecekleri yöne göre uygun şeride girmelidirler.

 Sağ sinyal işareti verilir, sağ şeride veya işaretle dönüş izni verilen şeride girilir.

 Hız azaltılır. Vites küçültülür

 Dar bir kavisle dönüş yapılır, dönüş tamamlanıncaya kadar işaret vermeye devam edilir.

 Dönüş sırasında yayalara, varsa bisiklet yolundaki bisikletlilere ilk geçiş hakkı verilir.

 Dönülen yolun gidiş şeridine veya gidişe ayrılmış en sağ şeride girilir.

Sola Dönüş

Sol sinyal işareti verilir.

 Çok şeritli yollarda gidişe ayrılan şeritlerden en soldaki şeride, iki yönlü karayollarında sağ

şeridin soluna yaklaşılır,

 Hız azaltılır. Vites küçültülür

 Dönüşe başlamadan karşıdan ve sağdan gelen taşıtlara ilk geçiş hakkı verilir.

 Geniş kavisle dönülür, dönüş sırasında yayalara, varsa bisiklet yolundaki bisikletlilere ilk geçiş

hakkı verilir.

 En sağ şerit veya uygun bir şeritten yola devam edilir

Dönel Kavşaklarda dönüş:

Sürücüler, dönel kavşağa yaklaşırken döneceği veya gideceği yöne göre uygun

şeride girmelidir.

 Sağa dönmek isteyen sürücüler en sağ şeride.

 Sola veya geriye dönmek isteyen sürücüler en sol şeride

 Doğrudan devam edecekler ise yol üç şeritli ise orta şeride iki şeritli ise sağ şeride

girmelidir.

 Kavşak içerisinde şerit değiştirmek yasaktır